Obiekt Demonstracyjny: Gospodarstwo ekologiczne Janina Tyburska, Godki 13, 11-042 Jankowo, powiat olsztyński, woj. warmińsko-mazurskie.
Cel demonstracji
Porównanie efektywności wybranych sposobów przeciwdziałania znoszeniu cieczy roboczej podejmowanych przez rolnika ekologicznego
- Posadzenie i pielęgnacja żywopłotu
- Wykorzystanie skarpy na szerokiej miedzy
- Instalacja stelaży z siatką ogrodniczą
Uczestnicy: rolnicy, domownicy rolników, małżonkowie rolników z województwa warmińsko – mazurskiego (pow. giżycki), a także grupy wizytujące z innych województw m.in.: małopolskiego, kujawsko-pomorskiego, zachodniopomorskiego, wielkopolskiego, lubuskiego, dolnośląskiego, świętokrzyskiego i pomorskiego.
Praktyczne szkolenia odbyły się w terminach tj.:
I wizyty demonstracyjne w terminie od 24-28 kwietnia br.,
II wizyty demonstracyjne w terminie od 04-08 września br.
Podczas demonstracji realizowanych w ramach „Wsparcie dla projektów demonstracyjnych i działań informacyjnych”, zaprezentowano innowacyjne rozwiązania przeciwdziałania znoszeniu środków ochrony roślin z pól konwencjonalnych na plantacje ekologiczne. Tematem szczegółowym demonstracji było „Wykorzystanie uksztaltowania pola, miedzy śródpolnej oraz wprowadzenie elementów konstrukcyjnych celem ograniczenia znoszenia cieczy użytkowej z sąsiednich działek rolnych”.
Prof. Józef Tyburski podczas I wizyty zaprezentował gospodarstwo ekologiczne, które od 1990 roku prowadzi wraz z żoną Janiną. Państwo Tyburscy przedstawili historię gospodarstwa. Omówili czynniki które, miały decydujący wpływ na produkcję i kierunek. W tym przypadku ukształtowanie terenu zadecydowało o systemie, kierunku i wielkości produkcji. Od 2002 roku gospodarstwo prowadzone jest w systemie ekologicznym. Produkcja roślinna z przewagą roślin paszowych jest uprawą płodozmianową dla roślin zbożowych i warzyw. Produkcja zwierzęca to chów bydła mięsnego rasy Limousine -wykorzystanie trudnych do uprawy TUZ z przeznaczeniem na pastwiska.
Demonstracja polowa została przeprowadzona na gruncie ornym, ekologicznym, który graniczy z konwencjonalną powierzchnią użytkowaną rolniczo. Papierki wodoczułe zostały zamontowane na paliku do pastucha na wysokości równej z wysokością rośliny uprawnej znajdującej się na polu ekologicznym (na schemacie umiejscowienie palików/słupków wraz z papierkiem wodoczułym na tym paliku zaznaczono w postaci małego kółeczka). Próbniki w postaci papierków wodoczułych (papierki wodoczułe służą do kontroli pokrycia roślin środkiem ochronnym), po opryskaniu zmieniają swój kolor żółty na granatowy w miejscach gdzie opadły krople cieczy. Demonstracja znoszenia wykonywana była przy jednym/ustalonym ciśnieniu cieczy roboczej i przy jednej dawce cieczy użytkowej. Próbniki usytuowane zostały w płaszczenie prostopadłej w stosunku do ruchu opryskiwacza, który przemieszczał się po polu konwencjonalnym, tym, które graniczy z działką ekologiczną. Zastosowana była dysza średniokroplista. Szybkość przejazdu ustalono na 5-7 km/ha. Prowadzony został pomiar prędkości wiatru w trakcie wykonywania przejazdu opryskiwaczem.
Różne formy ograniczenia dryftu – naturalna skarpa (E), ustawiony stelaż z siatka ogrodniczą (D), żywopłot (A) . Papierki wodoczułe umieszczono na palikach w odległości 3m; 10m, bezpośrednio przed przejazdem opryskiwacza.
Schemat Demonstracji. Źródło: INSTRUKCJA założenia i prowadzenia demonstracji. Opracowanie: prof. dr hab. Jolanta Kowalska
W demonstracji umieszczono sztuczne elementy konstrukcyjne, tzn. siatka sadownicza (o „oczkach” wielkości 4 x 4mm, ew. charakteryzujących się 50% przepuszczalnością) rozpięta pomiędzy słupkami. Wysokości siatek – 1,5 i 2 m.
Uczestnicy w trakcie dwóch wizyt w gospodarstwie mieli możliwość oceny realnej możliwości ograniczenia dryftu w zależności od panujących warunków, prędkości i kierunku wiatru, ulistnienia żywopłotu, ew. zmiany prędkości przejazdu opryskiwacza, itd. W trakcie demonstracji omówiona także została kwestia prawna dotycząca pozostałości w produktach ekologicznych oraz prawny obowiązek podjęcia działań zabezpieczających przed znoszeniem konwencjonalnych środków ochrony przez producenta ekologicznego.
Opiekę naukową podczas demonstracji sprawowała prof. dr hab. Jolanta Kowalska IOR.
