Określenie nowego zagrożenia dla pszczół

Od ponad roku nasilają się dramatyczne doniesienia pszczelarzy na temat słabnięcia rodzin pszczelich w okresie, kiedy powinien następować wiosenny rozwój, niezrozumiałego spadku siły rodzin na pożytkach głównych przy dobrej pogodzie, osypu znacznej liczby pszczół jesienią w pniach bardzo dobrze przygotowanych do zimy przed rozpoczęciem zimowli i wreszcie problematyczna zimowla 2008/2009: osłuchane pasieki, szczególnie te duże, które obsługiwały wielkopowierzchniowe uprawy polowe, prowadzone według najnowszych programów ochrony, zimują fatalnie: znaczna część pni pszczelich niestety zamarła.
Próby przypisywania całości zagrożenia nowym szczepom warrozy, opornym na dotychczas stosowane, zwalczające ją preparaty okazują się niecelne. Największym, wręcz śmiertelnym niebezpieczeństwem dla pasiek są nowe rodzaje zatruć pszczół. Aktualne technologie upraw rolniczych zakładają stosowanie coraz precyzyjniejszych środków ochrony roślin, często ukierunkowanych na wycinkowe elementy procesów fizjologicznych organizmów żywych. Zalecane dawki preparatów na hektar uprawy są coraz niższe, na etykietach z nazwami handlowymi środków ochrony roślin podaje się informacje o bardzo krótkim okresie prewencji dla pszczół, często są to wręcz stwierdzenia o nieszkodliwości niektórych preparatów dla pszczół. Efekty ochrony są, wszyscy się cieszą…raczej się cieszyli, bo pszczoły po raz kolejny okazały się bardzo wrażliwym wskaźnikiem czystości środowiska.
Normą stanu rodziny pszczelej jest uspokojenie, bardziej po ludzku nazywając sytuację: znarkotyzowanie robotnic substancją mateczną. Substancja mateczna, to bukiet feromonów wydzielanych do atmosfery ula głównie przez królową. Stan pobudzenia robotnic w większości przypadków, to reakcja rodziny pszczelej na czynniki stresowe. Ten klucz do rozszyfrowywania mechanizmów funkcjonowania rodziny pszczelej okazuje się bardzo skuteczny: pozwolił między innymi zidentyfikować zjawisko rójki pszczół jako pochodną reakcji stresowej.
Trudno rozkładające się w środowisku i kumulujące się w organizmach pszczół niektóre środki ochrony roślin i ich pochodne ( np. neonikotynoidy) mogą stać się powodem katastrofy ekologicznej.
Pszczelarze, naukowcy, pracownicy administracji państwowej i samorządowej i doradcy z Warmińsko – Mazurskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Olsztynie podejmują próbę organizacji monitoringu zagrożeń zatruciami, szybkiego lokalizowania pól stanowiących potencjalne źródło zatruć, kontroli pozostałości zastosowanych preparatów, a w rezultacie tych działań dyscyplinowanie dystrybucji i stosowania w rolnictwie substancji potencjalnie szkodliwych dla środowiska.