wmodr.pl

WMODR >> Informacje branżowe >> Plan Strategiczny 2023-2027 >>

Premie z tytułu zadrzewień

Z uwagi na funkcje glebochronne zadrzewień (czyli między innymi przeciwwietrzenie, funkcja przeciwerozyjna) wspierane będą działania związane z zakładaniem i utrzymywanie zadrzewień oraz systemów rolno-leśnych, w ramach wieloletnich zobowiązań, pozwalających na wykorzystywanie w zrównoważony sposób gatunków rolnych, dzięki szerokim korzyściom związanym z występowaniem drzew i krzewów w tym samym obszarze.

Potencjał produkcyjny gleb w Polsce jest stosunkowo niski. Wytworzone z piasków gleby o lekkiej i dużej przepuszczalności oraz małej retencji stają się bardzo podatne na suszę glebową. Zatem znaczenia nabierają działania ukierunkowane na ochronę gleb, w tym utrzymanie elementów krajobrazu takich jak zadrzewienia śródpolne, które chronią glebę między innymi przed wiatrem. Jest to szczególnie istotne w czasie suszy i upałów oraz bezśnieżnych zim, gdy na glebach lekkich, pozbawionych okrywy roślinnej silne podmuchy wiatru powodują wywiewanie drobnych mineralnych i organicznych frakcji gleby. Ponadto, głęboki system korzeniowy poprawia obieg składników odżywczych, zwiększając przyrost materii organicznej w glebie, która w konsekwencji efektywniej zatrzymuje wodę. Dzięki udzielanym premiom zapewniona zostanie trwałość zadrzewień i ich korzystny wpływ na ochronę gleby.

W ramach II filara w celu ochrony i urozmaicania krajobrazu zaproponowano takie interwencje jak:

  • I.8.8 Premie z tytułu zalesień i zadrzewień oraz systemów rolno-leśnych (na obszarach Natura 2000).
  • I.10.11 Zalesianie gruntów rolnych,

Lasy odgrywają ważną rolę w procesie pochłaniania CO2 z atmosfery i trwałego jego magazynowania w postaci węgla w biomasie drzewnej. Podkreślono potrzebę zalesień gruntów o niskiej produktywności, które szczególnie narażone są na erozję i pogorszenie stosunków wodnych. Tworzenie zalesień na gruntach rolnych odpowiada na zidentyfikowaną w Planie Strategicznym WPR potrzebę zwiększania pochłaniania i skutecznego magazynowania węgla w glebie.
Dodatkowo zalesienia przyczyniają się do łączenia rozdrobnionych kompleksów leśnych w zwarte
i ciągłe struktury krajobrazu.

  • I.10.12 Tworzenie zadrzewień śródpolnych,

Zakładanie zadrzewień śródpolnych jest szczególnie istotne w kontekście przeciwdziałania negatywnym skutkom zmian klimatu oraz ochrony i różnicowania krajobrazu wiejskiego, w tym m.in. ochrony zapylaczy.

  • I.10.13 Zakładanie systemów rolno-leśnych,

Systemy rolno-leśne w istotny sposób wpływają na zwiększenie bioróżnorodności, gdyż biocenotyczne i miododajne gatunki drzew i krzewów są naturalnym środowiskiem występowania owadów zapylających.

Komplementarnie wspierane będą inwestycje polegające na doposażeniu gospodarstw w sprzęt do utrzymania zadrzewień śródpolnych, systemów rolno-leśnych oraz trwałych użytków zielonych (I.10.4 Inwestycje przyczyniające się do ochrony środowiska i klimatu).

Szacuje się, że w ramach wszystkich inwestycji leśnych i zadrzewieniowych objętych PS 2023-2027 posadzone zostaną drzewa i krzewy na łącznej powierzchni ok. 11,3 tys. hektarów. Jest to obszar ponad dwukrotnie większy niż objęty nasadzeniami w ramach PROW 2014-2020. W nowym okresie programowania w przybliżeniu posadzonych zostanie ok. 33,5 mln drzew i krzewów. Oznacza to, że wszystkie działania leśne i zadrzewieniowe wdrażane w ramach PS 2023-2027 przyczynią się bezpośrednio do realizacji zobowiązania EZŁ, polegającego na zasadzeniu 3 miliardów drzew w UE do 2030 r.

Cel ten został doszczegółowiony w Nowej Strategii leśnej UE 2030, m.in. w oparciu o którą w interwencjach leśnych i zadrzewieniowych PS 2023-2027 bardzo duży nacisk położono na odpowiedni dobór składu gatunkowego drzew i krzewów, jego urozmaicenie oraz dostosowywanie do warunków siedliskowych i klimatycznych danego obszaru. Do nasadzeń wykorzystywane będą jedynie rodzime gatunki drzew i krzewów, w tym promowane będą gatunki liściaste, o ile warunki siedliskowe umożliwiają ich sadzenie. W celu ochrony obszarów cennych przyrodniczo, zalesienia, zadrzewienia śródpolne i systemy rolno-leśne nie będą realizowane na obszarach o dużej wartości przyrodniczej, takich jak torfowiska, tereny podmokłe i cenne łąki.

Więcej informacji

Źródło: Plan Strategiczny dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027
Opracowanie: Joanna Bendyk