Założenia polityki klimatycznej UE wzmacniają rozwój rolnictwa ekologicznego. W strategii „Od pola do stołu” zapisane zostały ambitne cele zwiększenia produkcji ekologicznej do roku 2030 tak, by udział gruntów rolnych w systemie ekologicznym wyniósł 25%. Założenia te pokrywają się z celami nowej Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027, w ramach której przewidziana jest kontynuacja wsparcia rolnictwa ekologicznego.
W ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 przewidziano Interwencję Rolnictwo ekologiczne. Interwencja jest kontynuacją wdrażanego w ramach PROW 2014-2020 działania Rolnictwo ekologiczne. Będzie to zobowiązanie 5-letnie, którego celem jest wspieranie działań tych rolników, którzy podejmują się utrzymać lub przejść na praktyki i metody rolnictwa ekologicznego określone w prawodawstwie unijnym i krajowym.
Wsparciem w ramach tej interwencji objęte są następujące grup upraw:
- rolnicze;
- warzywnicze;
- zielarskie;
- sadownicze podstawowe;
- jagodowe;
- sadownicze ekstensywne;
- paszowe oraz TUZ, prowadzone zgodnie z zasadami rolnictwa ekologicznego.
Wszystkie uprawy deklarowane do wsparcia finansowego w ramach interwencji podlegają kontroli jednostek certyfikujących.
Beneficjentami interwencji mogą zostać rolnicy objęci nadzorem jednostki certyfikującej w ramach systemu kontroli i certyfikacji w rolnictwie ekologicznym.
Podstawowym warunkiem uzyskania płatności będzie prowadzenie produkcji rolnej z przepisami określonymi m.in. w rozporządzeniu PE i Rady (UE) 2018/848 oraz w ustawie o rolnictwie ekologicznym oraz planu działalności ekologicznej.
NOWE ROZWIĄZANIA W DOPŁATACH EKOLOGICZNYCH W 2023 ROKU
Poza znanymi rozwiązaniami w działaniu Rolnictwo ekologiczne PROW 2014-2020, od 2023 roku pojawią się pewne zmiany. Pierwsza z nich dotyczy płatności dla małych gospodarstw. Płatność w jednakowej wysokości do każdego ha UR zadeklarowanego do płatności ekologicznych niezależnie od rodzaju uprawy dostępna jest dla gospodarstw o powierzchni do 10 ha UR. W ramach tej płatności rolnicy będą mogli deklarować małe powierzchnie upraw, które nie stanowiłyby odrębnej działki rolnej.
Kolejną zmianą jest wprowadzenie premii za zrównoważoną produkcją roślinno-zwierzęcą. Producenci otrzymają dodatkową płatność do każdego hektara zgłoszonego do płatności ekologicznej w przypadku posiadania obsady zwierząt od 0,5 do 1,5 DJP/ha na każdy hektar UR w gospodarstwie.
Pewnym ułatwieniem w ramach Interwencji jest uproszczenie zarówno sposobu wnioskowania o płatności ekologiczne jak i sposobu realizacji zobowiązań ekologicznych. Beneficjent będzie zwolniony z obowiązku wskazywania we wniosku czy uprawa prowadzona jest na gruncie w konwersji czy też jest już ekologiczna.
WARUNKI PRZYZNAWANIA PŁATNOŚCI EKOLOGICZNYCH W 2023 ROKU
Płatności ekologiczne będą przyznawane do powierzchni (ha) upraw prowadzonych metodami ekologicznymi (tj. upraw w okresie konwersji lub upraw już ekologicznych). Stawki płatności proponowane od 2023 r. są zróżnicowane w zależności od grupy upraw i okresów konwersji/po konwersji i są wyższe średnio o 35% w porównaniu do stawek z 2021 r.
Szacowane stawki płatności [zł/ha] |
||||
w okresie konwersji |
po okresie konwersji |
w okresie konwersji |
po okresie konwersji |
|
Uprawy rolnicze |
1 697 |
1 571 |
2 270 |
2 144 |
Uprawy warzywne |
3 021 |
2 391 |
3 594 |
2 964 |
Uprawy zielarskie |
1 856 |
2 429 |
||
Uprawy paszowe na GO |
1 638 |
1 504 |
2 211 |
2 077 |
TUZ |
1 043 |
1 616 |
||
Podstawowe uprawy sadownicze |
3 105 |
1 961 |
3 678 |
2 534 |
Uprawy jagodowe |
2 495 |
2 213 |
3 068 |
2 786 |
Ekstensywne uprawy sadownicze |
1 326 |
1 899 |
||
Małe gospodarstwa z uprawami ekologicznymi |
1 640 |
2 213 |
||
Premia za zrównoważoną produkcję roślinno-zwierzęcą |
573 |
- |
Dodatkowo płatności mogą być powiększone o częściową rekompensatę kosztów transakcyjnych poniesionych z tytułu kosztów kontroli gospodarstwa przeprowadzanej przez jednostkę certyfikującą w ramach systemu kontroli w rolnictwie ekologicznym. Wysokość kosztów transakcyjnych dla gospodarstw będzie zróżnicowana ze względu na ich wielkość ze względu na rodzaj upraw. Ubieganie się o zwrot kosztów transakcyjnych będzie dobrowolne dla rolników.
Warto przy tym podkreślić, że w ramach interwencji stosowana będzie degresywność płatności ekologicznej. W związku z tym, dopłaty ekologiczne będą stanowić:
- 100% stawki podstawowej – za powierzchnię od 0,10 ha do 50 ha;
- 75% stawki podstawowej – za powierzchnię powyżej 50 ha do 100 ha;
- 60% stawki podstawowej – za powierzchnię powyżej 100 ha.
MOŻLIWOŚCI ŁĄCZENIA ZOBOWIĄZAŃ ROLNICTWA EKOLOGICZNEGO Z EKOSCHEMATAMI