Unia Europejska uzgodniła cele klimatyczne ponadnarodowej wspólnoty na 2030 i 2050 rok. Uprzedni poziom redukcji emisji z roku 2018 wynosił 40% do 2030 w stosunku do roku bazowego 1990. Pomimo tego, iż pierwotne założenia Parlamentu Europejskiego były wyższe to i tak poziom ten został podniesiony: w 2030 roku emisja CO2 ma spaść przynajmniej o 55% względem roku bazowego. Niemniej jednak przeciętna redukcja unijna i tak wydaje się być celem nieprzeciętnie ambitnym. Po raz kolejny UE stawia się jako przykład i pokazuje innym organizacjom oraz państwom w jakim kierunku powinni zmierzać. Potwierdziło się także zobowiązanie będące fundamentem Europejskiego Zielonego Ładu – Unia Europejska do 2050 roku stanie się neutralna klimatycznie, czyli osiągnie poziom zerowych emisji netto CO2.
Według nieoficjalnych komunikatów w nowelizowanej unijnej dyrektywie o odnawialnych źródłach energii mają pojawić się zapisy zwiększające udział OZE w całkowitym zużyciu energii do poziomu 38-40% do roku 2030. Obecnie obowiązująca dyrektywa, zaktualizowana w 2018 roku wyznacza cel 32% udziału OZE w miksie energetycznym UE do 2030.
W połowie lipca br. Komisja Europejska ma przedstawić szereg środków ograniczających emisję gazów cieplarnianych włączając zmiany przepisów obejmujących sektory objęte unijnym systemem handlu uprawnieniami do emisji (ETS) oraz inne sektory jak transport, budownictwo i rolnictwo. Nowe założenia dotyczyć będą również mechanizmu granicznego podatku węglowego (CBAM) oraz zmiany dyrektywy w sprawie efektywności energetycznej.
Również w obszarze wykorzystania odnawialnych źródeł energii w elektroenergetyce KE ma m.in. zaproponować wprowadzenie obowiązkowych mechanizmów zmierzających do budowy transgranicznych systemów przesyłowych z wykorzystaniem morskiej energetyki wiatrowej, a także zasady "jednego okienka" w procesie dewelopmentu projektu offshore na wodach terytorialnych sąsiadujących ze sobą państw UE.
Wśród wymienianych propozycji znalazł się również obligatoryjny coroczny wzrost udziału OZE w ciepłownictwie i chłodnictwie o co najmniej 1,1%. Jednocześnie ma paść propozycja zakazu stosowania paliw kopalnych w systemach centralnego ogrzewania. Zwiększeniu z 14% do 26% ma ulec obowiązek wykorzystania zielonej energii w transporcie do roku 2030. W tym obszarze KE ma również zaproponować podniesienie obowiązkowego udziału zaawansowanych biopaliw – z 3,5% do 5,5%.
Znowelizowana dyrektywa ma również – według propozycji KE – wprowadzić obowiązki dotyczące wykorzystania energii odnawialnej w budownictwie i przemyśle. W tym obszarze Bruksela ma zaproponować wprowadzenie oznakowania produktów wytwarzanych przez wybrane sektory przemysłu, które będzie zawierać informacje na temat śladu węglowego.
Podczas prowadzonych konsultacji społecznych, w których udział wzięło ponad 39 tysięcy podmiotów, proponowane przez KE zmiany uzyskały silne poparcie dla podwyższenia unijnych celów w obszarze zielonej energii.
Wypracowane założenia Prawa Klimatycznego to dla Polski szansa na sprawiedliwą transformację. Podczas odbywającego się w dniach 21-23 kwietnia 2021 r. szczytu klimatycznego TOgetAIR, Prezes Rady Ministrów podkreślił, że: „czyste środowisko, czysty klimat, piękne rzeki i czyste powietrze to jest nasz narodowy cel”. Premier Morawiecki mówił, że narodowy cel musi uwzględniać nadrzędną wartość w postaci „życia całego społeczeństwa”, które ma być chronione przed gwałtownymi transformacjami wymagającymi gwałtownego przebranżowienia i zerwania łańcuchów dostaw oraz sprzedaży. Dosadnie został zaakcentowany przez Premiera zwrot w kierunku elektromobilności, „aby transport był czysty”. Podczas trzydniowego wydarzenia dyskusję zdominowały tematy dotyczące m.in. problemu odejścia od węgla, ograniczenia liczby odpadów, ograniczenia poziomu spalin oraz smogu, kwestii polskiego atomu, a także tego jak sfinansować polską transformację energetyczną i czy uda się sprostać wygórowanym wymaganiom międzynarodowych organizacji.
Relacje z poszczególnych dni Szczytu Klimatycznego TOgetAir można zobaczyć korzystając z zapisanych poniżej linków:
Dzień 1, w którym odbyły się debaty m.in. nt. przyszłości energetycznej Polski do 2040, perspektyw rozwoju elektromobilności w Polsce, walki ze smogiem oraz racjonalnej gospodarki wodą.
Dzień 2, w którym odbyły się debaty m.in. nt. sprawiedliwej transformacji w tym ciepła systemowego, zielonego transportu, zeroemisyjnego systemu energetycznego czy gospodarki o obiegu zamkniętym.
Dzień 3, w którym odbyły się debaty m.in. nt. Polskiego Nowego Ładu i Krajowego Planu Odbudowy, Ekologicznego Rolnictwa, Cyfrowej Transformacji Polski czy budownictwa ekologicznego oraz wyzwań gospodarki komunalnej.
Aby dążenia do niskoemisyjności mogły zostać spełnione, moce elektrowni opartych o OZE powinny znacząco wzrosnąć. Zgodnie z przewidywaniami, zapotrzebowanie na zieloną energię zwiększy się w najbliższych dwóch dekadach o ponad połowę. Wynikać to będzie nie tylko z niskich kosztów energii pochodzącej z OZE ale także z trudu regulatora, który z roku na rok narzuca coraz bardziej wyśrubowane normy udziału OZE w końcowym miksie energetycznym. Wpływ na to ma również postęp technologiczny i rosnąca konkurencja na rynku wytwórców technologii OZE w tym coraz niższe koszty budowy potrzebnej infrastruktury. W ostatnim czasie energia słoneczna w wielu krajach osiągnęła parytet sieci, co oznacza, że jej wytworzenie, uwzględniając między innymi koszty budowy i utrzymania, jest tańsze od aktualnej ceny rynkowej.
Niestety na drodze przemian polskiego sektora energetycznego stoi kilka czynników. Jeden problem wydaje się być dziś szczególnie aktualny – fatalny stan polskich elektroenergetycznych sieci przesyłowych, które są niedostosowane do współczesnych potrzeb energetycznych.
Źródła:
www.gramwzielone.pl
www.strefainwestorow.pl