Na utrzymanie żyzności gleb wpływa zarówno regularne wapnowanie, wzbogacanie w substancję organiczną jak i prawidłowa ich uprawa. Zrównoważone nawożenie zapewnieni odpowiedni poziom podstawowych składników pokarmowych.
Bardzo istotnym czynnikiem wpływającym na zmniejszenie plonów i pogorszenie jakości produktu jest odczyn gleby tzn. kwasowość. Utrudnia pobieranie składników pokarmowych przez rośliny (np. fosforu, molibdenu, magnezu itp.), wzrasta aktywność toksycznych związków manganu i glinu, rośnie pobieranie metali ciężkich, obniża się aktywność mikrobiologiczna gleby i pogarsza się jej jakość (struktura i chemizm).
Procesy przyczyniające się do zakwaszenia gleby:
- przyswajanie przez rośliny składników odkwaszających (Ca2+, Mg2+), wynoszenie ich z plonem;
- wymywanie Ca i Mg poprzez przesiąkającą wodę w głąb gleby;
- utlenianie siarki i azotu;
- wietrzenie gleby;
- oddychanie korzeni roślin;
- mineralizacja materii organicznej w glebie.
Zalety wapnowania gleb:
- poprawienie struktury fizycznej i aktywności mikrobiologicznej gleb;
- optymalne pobieranie składników nawozowych;
- zmniejszenie zakwaszającego oddziaływania kwaśnych opadów i nawozów zawierających azot;
- dostarczenie roślinom składników nawozowych, w postaci wapna i magnezu.
- wzrost plonów, szczególnie roślin wrażliwych na pH.
Należy pamiętać, aby nie łączyć nawożenia obornikiem z wapnowaniem, ponieważ w glebie świeżo zwapnowanej jak i w glebie o odczynie zasadowym w wyniku nawożenia nawozami naturalnymi bardzo łatwo utlenia się amoniak.
W rolnictwie ekologicznym dostępne są dwa podstawowe rodzaje wapna:
- wapno magnezowe (zawierające CaCO3 i MgCO3);
- wapno węglanowe (zawierające CaCO3 – zaliczamy też tu kredę).
Przed zakupem danego wapna należy sprawdzić, czy posiada certyfikat dopuszczający do wykorzystania w rolnictwie ekologicznym.
Wykaz nawozów jest dostępny na stronach internetowych:
https://www.gov.pl/web/rolnictwo/nawozy-spelniajace-wymogi-produkcji-ekologicznej