Zaktualizowany ,,Program działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu'' obowiązuje od dnia 8 lutego 2023 r.
W 2022 r. przeprowadzono pierwszy kompleksowy przegląd programu działań. Wnioski z przeprowadzonych analiz pozwoliły na wprowadzenie zmian dotyczących m.in.:
- zastosowania elastycznego wiosennego terminu nawożenia,
- aktualizacji wskaźników produkcji nawozów naturalnych i zawartego w nich azotu,
- sposobu obliczania maksymalnych dawek nawozów azotowych,
- dodania równoważników nawozowych dla ścieków przeznaczonych do rolniczego wykorzystania i komunalnych osadów ściekowych.
Elastyczny termin wiosennego nawożenia
W związku z licznymi wnioskami ze strony Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz środowiska rolniczego, przyjęte rozporządzenie wprowadza m.in zmiany dotyczące zastosowania elastycznego wiosennego terminu nawożenia. Odpowiednio dobrany termin stosowania nawozów zawierających azot jest istotnym czynnikiem wpływającym na plonotwórczość roślin. Ma to kluczowe znaczenie dla produkcji roślinnej, aby można było uzyskać wysokie plony, a jednocześnie nie dopuścić do strat w obrębie tego makroskładnika. Nawożenie w nieodpowiednim terminie i nieodpowiedniej dawce jest nie tylko zagrożeniem dla środowiska, ale przede wszystkim zwiększa koszty, które ponosi rolnik.
Możliwość stosowania nawozów wcześniej, bo już w miesiącu lutym
Aktualizacja programu azotanowego wprowadza możliwość stosowania nawozów wcześniej, czyli w okresie od 1-go do ostatniego dnia lutego, jeżeli średnia temperatura powietrza przekroczy:
- 3°C w przypadku roślin zasianych jesienią, upraw trwałych, upraw wieloletnich i trwałych użytków zielonych,
- 5°C w przypadku pozostałych upraw.
Jako przekroczenie progu danej temperatury należy wskazać termin, w którym przez 5 następujących kolejno po sobie dni (każdego dnia), średnia dobowa temperatura powietrza przekraczała 3°C lub termin, w którym przez pięć następujących kolejno po sobie dni, (każdego dnia) średnia dobowa temperatura powietrza przekraczała 5°C.
Kryterium wcześniejszego terminu nawożenia, czyli wykaz średniej dobowej temperatury według powiatów
Wykaz powiatów, w których średnia dobowa temperatura powietrza przekroczyła 3°C, bądź 5°C, będzie publikowany codziennie, w okresie od 1 do ostatniego dnia lutego, na stronie internetowej Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowego Instytutu Badawczego w zakładce „Kryterium wcześniejszego terminu nawożenia”, link do strony poniżej:
https://agrometeo.imgw.pl/kryterium_wczesniejszego_terminu_nawozenia
Przepisy przejściowe
Na wniosek Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi przyjęte rozporządzenie wprowadzana przepisy przejściowe odnoszących się do dotychczasowych wyliczeń powierzchni/pojemności miejsc do przechowywania nawozów naturalnych oraz planowania nawożenia azotem. Zgodnie z § 2. przyjętego rozporządzenia:
- W przypadku zbiorników do przechowywania nawozów naturalnych płynnych lub płyt do gromadzenia i przechowywania nawozów naturalnych stałych, których budowę lub przebudowę rozpoczęto lub które nabyto przed dniem wejścia w życie rozporządzenia, obliczenia wymaganej pojemności lub powierzchni miejsc do przechowywania nawozów naturalnych wykonane na podstawie przepisów dotychczasowych uznaje się za spełniające wymagania określone w rozdziale 1.4 w ust. 4‒6 załącznika do rozporządzenia.
- Plany nawożenia azotem albo obliczenia maksymalnych dawek azotu opracowane albo wykonane przed dniem wejścia w życie rozporządzenia na podstawie przepisów dotychczasowych zachowują ważność do dnia 31 grudnia 2023 r.
Pytania i odpowiedzi do Programu azotanowego dostępne są na stronie:
https://www.gov.pl/web/infrastruktura/pytania-i-odpowiedzi-do-programu-azotanowego
Pełna treść rozporządzenia dostępna jest na stronie:
https://dziennikustaw.gov.pl/DU/2023/244
Poniżej do ściągnięcia broszura na temat aktualnych informacji związanych z Programem azotanowym.