17 czerwca 2024 roku Rada UE przyjęła Prawo o odbudowie zasobów przyrodniczych (Nature Restoration Law). Na wstępie warto nadmienić, że jest to inne prawo niż Zielony Ład.
Europejski Zielony Ład jest pakietem kompleksowych rozwiązań prawnych dotyczących m.in. rolnictwa, ochrony przyrody, energetyki, mieszkalnictwa czy transportu. Prawo o odbudowie zasobów przyrodniczych (NRL) dotyczy wyłącznie odbudowy zniszczonych ekosystemów, w tym również ekosystemów rolniczych co w żaden sposób nie jest sprzeczne z interesami polskich rolników.
Należy mieć świadomość, że przyroda jest kluczowa dla życia człowieka. Niestety stan środowiska naturalnego jest daleki od dobrego i stabilnego. W Unii Europejskiej aż 81% chronionych siedlisk przyrodniczych oraz 63% chronionych gatunków jest w nieodpowiednim lub złym stanie. Dlatego oprócz ochrony konieczna jest odbudowa tego, co zostało zniszczone.
Światowe Forum Ekonomiczne (WEF) szacuje, że aż 44 bln dolarów wytworzonej wartości ekonomicznej – ponad połowa światowego PKB – jest umiarkowanie lub wysoce zależna od przyrody i jej usług. W raporcie WEF z 2024 r. utrata bioróżnorodności jest wymieniona na trzecim miejscu największych globalnych ryzyk! Odpowiedzią na nie ma być właśnie Nature Restoration Law, czyli Rozporządzenie w sprawie odbudowy zasobów przyrodniczych.
Podstawowym założeniem NRL jest odbudowa zasobów przyrody do 2030 r., która obejmie łącznie co najmniej 20% obszarów morskich i lądowych Unii Europejskiej, a do 2050 r. – wszystkie ekosystemy wymagające odbudowy. Priorytetowe w tych działaniach mają być przede wszystkim obszary Natura 2000. Prawo to zakłada działania w zakresie odbudowy lasów, przywrócenie co najmniej 25 000 km rzek na terenach państw członkowskich do stanu swobodnego przepływu do 2030 r. To cel, który wspiera zapobieganie zarówno suszy, jak i powodzi, które coraz dotkliwiej dotykają Polskę (susza kosztuje nas rocznie około 6,5 mld zł!).
Wśród innych założeń rozporządzenia znajdziemy:
- odbudowę ekosystemów rolniczych i populacji ptaków krajobrazu rolniczego;
- odbudowę populacji owadów zapylających;
- odtwarzanie torfowisk;
- łagodzenie skutków zmiany klimatu;
- odbudowę ekosystemów leśnych i zwiększenie miejskich obszarów zielonych;
- odbudowę ekosystemów morskich przez przywracanie np. skupisk trawy morskiej i osadów dennych;
- wspieranie pozytywnego wpływu przyrody na zdrowie publiczne.
Wprowadzony dokument będzie dla krajów Unii Europejskiej bodźcem do poprawy przyrody na dużą skalę gdyż umożliwi skoordynowaną odbudowę ekosystemów, które są tarczą ochronną naszego społeczeństwa, rolnictwa, gospodarki i standardu życia. W ciągu 2 lat od wejścia prawa w życie, kraje członkowskie, w tym Polska, będą miały za zadanie przygotować własny plan odbudowy, w którym opracują działania zgodne z krajowymi potrzebami i uwarunkowaniami. W kolejnym kroku na podstawie tego planu wdrażane będą konkretne działania. Co warte podkreślenia, NRL nie wprowadzi żadnych obciążeń czy obowiązków dla prywatnych właścicieli gruntów. Państwa członkowskie będą zobowiązane do wprowadzenia atrakcyjnych zachęt dla rolników na dobrowolne wdrażanie praktyk pro-środowiskowych.
Odbudowa tzw. zasobów przyrodniczych to konieczna inwestycja w naszą przyszłość bo przyroda to nasze dziedzictwo, dom i bezpieczeństwo. Poznaj szczegóły – zajrzyj tutaj >>