1 lipca 2023 r. wwszła w życie ustawa o Funduszu Ochrony Rolnictwa. Celem zasadniczym tego aktu prawnego jest stworzenie możliwości prawnych gwarantujących producentom rolnym rekompensatę z tytułu utraty przychodów z prowadzonej przez nich działalności rolniczej w przypadku upadłości nabywców produktów rolnych.
Fundusz stanowi wyodrębniony rachunek bankowy, którym dysponuje Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa.
Dochody Funduszu będą stanowić:
- wpłaty na Fundusz dokonywane przez podmioty skupujące,
- odsetki od środków lokowanych w formie depozytu u ministra właściwego do spraw finansów publicznych,
- środki finansowe odzyskane przez KOWR w wyniku prowadzonych postępowań upadłościowych od podmiotów skupujących, które stały się niewypłacalne, na rzecz Funduszu z tytułu roszczeń po wypłacie producentom rolnym rekompensat.
Do wpłat na Fundusz zobowiązane są podmioty skupujące, będące podatnikami podatku od towarów i usług. Wpłaty są naliczane w wysokości 0,125% wartości produktów rolnych bez podatku od towarów i usług, określonych w załączniku I do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, nabytych od producentów rolnych w rozumieniu ustawy o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności. Wartość produktów rolnych bez podatku od towarów i usług nabytych od producenta rolnego powinna być ustalana na podstawie faktur VAT i faktur VAT RR uwzględnianych w deklaracjach podatkowych. Pierwsze wpłaty na Fundusz powinny być dokonywane począwszy od II kwartału 2024 r. za okres od dnia 1 stycznia do dnia 31 marca 2024 r. Więcej informacji dotyczących składania deklaracji oraz dokonywania wpłat na Fundusz znajdą Państwo w zakładce Podmioty zobowiązane do wpłat.
Ze środków finansowych Funduszu będą przyznawane i wypłacane rekompensaty producentom rolnym, którzy nie otrzymali zapłaty za produkty rolne zbyte podmiotowi skupującemu, który stał się niewypłacalny. W bieżącym roku wnioski o przyznanie rekompensaty będzie można składać od dnia 1 sierpnia do dnia 31 sierpnia w odniesieniu do podmiotów, które stały się niewypłacalne w 2022 r. Więcej informacji dotyczących składania wniosków o przyznanie rekompensaty oraz wypłaty środków z Funduszu znajdą Państwo w zakładce Beneficjenci.
Ustawa nakłada obowiązek przekazania przez podmiot, który jest niewypłacalny, syndyk lub inną osobę sprawującą zarząd nad majątkiem tego podmiotu wykazu producentów rolnych, którzy nie otrzymali zapłaty za zbyte produkty rolne do Dyrektora Generalnego KOWR w terminie dwóch miesięcy od daty niewypłacalności tego podmiotu. Więcej informacji dotyczących formy i terminów przekazywanych do KOWR wykazów znajdą Państwo w zakładce Podmioty niewypłacalne.