Ekoschemat: Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi- Praktyka: Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia

Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia jest jedną z 8 praktyk ekoschematu Rolnictwo węglowe.

W ramach ekoschematu Rolnictwo węglowe przewidziano następujące praktyki:

1. Ekstensywne użytkowanie TUZ z obsadą zwierząt

2. Międzyplony ozime/wsiewki śródplonowe

3. Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia - wariant podstawowy i wariant z wapnowaniem

4. Zróżnicowana struktura upraw

5. Wymieszanie obornika na gruntach ornych w ciągu 12 godzin od aplikacji

6. Stosowanie płynnych nawozów naturalnych innymi metodami niż rozbryzgowo

7. Uproszczone systemy uprawy

8. Wymieszanie słomy z glebą

Celem stworzenia ekoschematu Rolnictwo węglowe jest wsparcie praktyk rolniczych, które zwiększają składowanie węgla w glebie, magazynują CO₂ z atmosfery w roślinach i zmniejszają jego emisję.

Zakres i wysokość wsparcia

Płatność roczna przyznawana do powierzchni gruntów objętych poszczególnymi praktykami w ramach ekoschematu. Podstawę do wyliczenia płatności za ekoschemat stanowi suma punktów uzyskana w ramach ekoschematu, uwzględniająca liczbę realizowanych praktyk, ich punktową wartość oraz powierzchnię, na której będą realizowane. Warunek dostępu do płatności w ramach Rolnictwa węglowego stanowi realizacja praktyk pozwalających na uzyskanie co najmniej 25% maksymalnej do osiągniecia liczby punktów.

Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - PIB opracował kalkulację wysokości wsparcia w ramach poszczególnych praktyk. Wysokość szacowanej stawki płatności, wyrażoną wartością punktową, przedstawia poniższa tabela:

L. p.	Praktyki w ramach ekoschematu Rolnictwo węglowe	Proponowana liczba pkt (1 pkt=100 zł)
1	Ekstensywne użytkowanie TUZ z obsadą zwierząt	5
2	Międzyplony ozime/wsiewki śródplonowe	5
3A	Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia - wariant podstawowy	1
3B	Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia - wariant z wapnowaniem	3
4	Zróżnicowana struktura upraw	3
5	Wymieszanie obornika na gruntach ornych w ciągu 12 godzin od aplikacji	2
6	Stosowanie płynnych nawozów naturalnych innymi metodami niż rozbryzgowo	3
7	Uproszczone systemy uprawy	4
8	Wymieszanie słomy z glebą	2

 

Stawka płatności

Warunkiem dostępu do ekoschematu jest uzyskanie minimalnej liczby punktów, która stanowi równowartość punktów, które rolnik otrzymałby w sytuacji realizacji najwyżej punktowanej praktyki na co najmniej 25% powierzchni użytków rolnych.

Przykład 1. Próg wejścia

Gospodarstwo o powierzchni 10 ha UR
– musi uzyskać minimalną liczbę punktów: 12,5 pkt (2,5 ha * 5 pkt = 12,5pkt)

Gospodarstwo o powierzchni 100 ha
– minimalna liczba punktów do realizacji: 125 pkt (25 ha * 5 pkt = 125 pkt), itd.

Wypełnienie tego minimum rolnik mógłby zrealizować dowolną liczbą praktyk. Co oznacza, że w zależności od tego jakie praktyki wybierze i jak wysoko będą one punktowane to na takiej powierzchni będzie realizował ekoschemat.

Przykład 2:

Gospodarstwo 10 ha GO.

Warunek dostępu stanowi realizacja praktyk pozwalających na uzyskanie:

25% * 10 ha (powierzchnia gospodarstwa) *  5 pkt (najwyżej punktowana praktyka) = 12,5 pkt.

Oznacza to, że gospodarstwo może np. zrealizować:

2 praktyki:

- Wymieszanie słomy z glebą:

2,5 ha*2 pkt= 5 pkt

- Zróżnicowana struktura upraw:

2,5 ha*3 pkt= 7,5 pkt

lub

1 praktykę:

- Zróżnicowana struktura upraw:

12,5 pkt/3 pkt= 4,17 ha

Punkty będą przyznawane do każdego ha, na którym będzie realizowana dana praktyka. Podstawę do wyliczenia płatności za ekoschemat stanowić będzie suma punktów uzyskana w ramach ekoschematu, uwzględniająca liczbę realizowanych praktyk, ich punktową wartość oraz powierzchnię, na której będą realizowane.

Praktyka: Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia – wariant podstawowy i wariant z wapnowaniem

Celem praktyki jest właściwe zarządzanie nawożeniem dostosowanym do zasobności gleb w azot, fosfor, potas, magnez, wapń (N, P, K, Mg i Ca) i potrzeb roślin z wykorzystaniem analizy gleb i systemów wspomagania decyzji w zakresie nawożenia.

Racjonalne stosowanie nawozów może przyczynić się w sposób bezpośredni do zmniejszenia zużycia nawozów. Dodatkowo może wpłynąć na ograniczenie emisji tlenków azotu do atmosfery oraz zapobieganie przedostawaniu się zawartych w nawozach składników, szczególnie azotu i fosforu, do wód powierzchniowych i podziemnych.

Praktyka zawiera dwa warianty – podstawowy i z wapnowaniem.

Podstawowym zadaniem wapnowania jest obniżenie kwasowości gleby. Wapnowanie korzystnie wpływa na zastosowane nawozy sprawiając, że ich działanie jest bardziej efektywne. Poprawia aktywność biologiczną gleby, jej pojemność wodną, a makroelementy stają się bardziej dostępne dla roślin. Wapnowanie dotyczy  zarówno pól przeznaczonych do uprawy zbóż i innych roślin przeznaczonych do konsumpcji, ale również łąk, które służą hodowcom do produkcji paszy. W tym przypadku korzyści płynące ze stosowania tego zabiegu są skoncentrowane na poprawie różnorodności gatunkowej łąk i obniżenia zawartości potasu, glinu i manganu w roślinach, co prowadzi do poprawy właściwości paszy. Wapnowanie gleby prowadzi też do obniżenia przyswajania przez rośliny jonów kadmu, cynku i niklu – metali ciężkich, których eliminowanie z gleby jest jak najbardziej pożądane. W glebie poddanej wapnowaniu zwiększa się natomiast liczba mikroorganizmów, które wpływają korzystnie na jej żyzność. W wyniku zastosowania odpowiednich dawek wapna możemy nadać glebie odpowiedni odczyn, dostosowany do wymagań różnych gatunków roślin. Zakwaszenie gleby pogarsza jej strukturę, osłabia kompleks sorpcyjny i zdolność zatrzymywania wody (co ma szczególne znaczenie w okresach suszy).

Wymagania w ramach interwencji:

1. wariant podstawowy (bez wapnowania, w przypadku, gdy wyniki próbek gleby nie wskazują na potrzebę zastosowania wapnowania):

W przypadku wyboru tego wariantu należy opracowanie i przestrzeganie planu nawozowego do powierzchni gruntów ornych i trwałych użytków zielonych w gospodarstwie, opartego na bilansie azotu oraz chemicznej analizie gleby, określającego dawki składników pokarmowych (N, P, K i Mg oraz potrzeby wapnowania). Przestrzeganie planu oznacza przede wszystkim stosowanie nawozów w ilości nie większej niż wskazane w opracowanym planie nawozowym.

2. wariant z wapnowaniem, który obejmuje opisany wyżej zakres podstawowy rozszerzony o zastosowanie wapnowania.

Potrzeba wapnowania wynikać będzie z przeprowadzonych w ramach wariantu podstawowego badań gleby, przy czym wsparcie do wapnowania przysługuje do powierzchni gruntów w gospodarstwie o pH poniżej lub równej 5,5, na których wykonywany jest zabieg wapnowania. Zalecane dawki wynikać będą z opinii wydanej przez Okręgową Stację Chemiczno-Rolniczą na podstawie przeprowadzonych badań próbek gleby.

Wymogiem uzyskania płatności jest wykonanie analiz gleby (raz na 4 lata), sporządzenia planu nawożenia (przy użyciu narzędzia InterNaw).  Informacje o zastosowanym nawożeniu należy wpisywać w prowadzonym rejestrze zabiegów nawożenia (N,P,K,Mg, wapnowanie).

Wsparcie w zakresie wapnowania do poszczególnych działek rolnych przysługuje nie częściej niż raz na 4 lata.

Praktyk nie można łączyć z ekochematami: Obszary z roślinami miododajnymi oraz z Prowadzeniem produkcji roślinnej w systemie Integrowanej Produkcji Roślin.