Agroturystyka obejmuje świadczenia różnego rodzaju usług turystycznych w czynnych gospodarstwach rolnych. Coraz częściej gospodarstwa agroturystyczne i kwatery turystyki wiejskiej zaczynają także świadczyć usługi lecznicze i terapeutyczne. Zorganizowanie tego rodzaju usług – terapii zajęciowej, może być ważnym elementem poszerzającym ich ofertę. Terapia zajęciowa może być również wykorzystywana podczas pobytu w gospodarstwach agroturystycznych w ramach tzw. turnusów rehabilitacyjnych.
Terapia zajęciowa stanowi formę rehabilitacji leczniczej, mającą na celu niefarmakologiczne usprawnianie organizmu osób dotkniętych różnego rodzaju ograniczeniami, a także zaktywizowanie ich w walce z chorobą lub niepełnosprawnością przez wykonywanie określonych czynności i zajęć pod przewodnictwem terapeuty zajęciowego.
Ze względu na formę prowadzenia terapii zajęciowej wyróżniamy trzy możliwości organizacji zajęć: grupowa, indywidualna lub zbiorowa.
Podział na metody i techniki terapii zajęciowej:
- ergoterapia np.: hafciarstwo, ślusarstwo i kowalstwo, garncarstwo i ceramika, ogrodnictwo inaczej hortiterapia.
- socjoterapia np.: kinezyterapia, zooterapia, aromaterapia, trening umiejętności społecznych.
- kulturoterapia (w tym arteterapia) np.: poezjoterapia, plastykoterapia, biblioterapia, teatroterapia, papieroplastyka, pisankarstwo.
- przyrodoterapia np.: klimatoterapia, silwoterapia, talassoterapia, helioterapia.
Turystyka wiejska, w tym agroturystyka, jest w stanie stworzyć szeroki wachlarz atrakcyjnych i specjalistycznych produktów turystycznych dostosowanych dla osób o specjalnych potrzebach. Z terapii zajęciowej mogą skorzystać:
- osoby chore, cierpiące na choroby społeczne, w tym choroby psychiczne,
- osoby z trwałą lub przejściową dysfunkcją narządu ruchu,
- osoby starsze, w tym samotne,
- osoby wykluczone społecznie i zawodowo oraz zagrożone wykluczeniem,
- osoby po urazach
- osoby uzależnione od alkoholu, gier komputerowych
- osoby „wypalone zawodowo”
Przedmiotem terapii zajęciowej jest również podnoszenie sprawności osoby zdrowej (sprawnej fizycznie, psychicznie i poprawnie funkcjonującej w społeczeństwie).
Oferta produktów terapeutycznych i leczniczych możliwych do świadczenia w gospodarstwach agroturystycznych jest bardzo szeroka i różnorodna. Wśród niej możemy wymienić:
- zooterapie (animaloterapie) np.: hipoterapia, dogoterapia (kynoterapia), onoterapia, felinoterapia, delfinoterapia
- terapie wykorzystujące specyfiki roślinne i zwierzęce np.: fitoterapia, apiterapia, kumysoterapia
- specyficzne diety np.: diety niskokaloryczne, leczenie głodówką
- terapie psychologiczne i odwykowe np.: terapia antynikotynowe, geletologia
- bioenergoterapia, sylwoterapia, aromaterapia, choreotearapia,
- mini sanatoria np.: akupunktura, masaże, wykorzystanie wód leczniczych, gorących źródeł
Zooterapia - zajęcia z udziałem zwierząt przynoszące korzyści motywacyjne, edukacyjne, rekreacyjne i/lub terapeutyczne poprawiające jakość życia uczestników tego rodzaju terapii. Zajęcia prowadzone są przez wyszkolonych instruktorów oraz wyselekcjonowane zwierzęta.
- hipoterapia – zajęcia z udziałem konia
- dogoterapia (kynoterapia) – zajęcia z udziałem psa
- onoterapia – zajęcia z udziałem osła
- felinoterapia – zajęcia z udziałem kota
- delfinoterapia – zajęcia z udziałem delfinów
Fitoterapia - leczenie z zastosowaniem ziół, wykorzystujące całe rośliny, ich fragmenty np. liście, korzenie, kwiaty itp. lub izolowane substancje biologicznie czynne np. flawonoidy.
Apiterapia - metoda leczenia, profilaktyki i promocji zdrowia za pomocą produktów pszczelich i preparatów, czyli apitarapeutyków sporządzonych z użyciem tych produktów.
Kumysoterapia – terapia z zastosowaniem fermentowanego kobylego mleka o właściwościach leczniczych.
Gelotologia, zwana inaczej śmiechoterapią, oparta na założeniu, że spontaniczny śmiech pomaga rozładować napięcia emocjonalne i stres.
Sylwoterapia – metoda poprawy samopoczucia człowieka poprzez przebywanie w obecności drzew i krzewów. Dotykanie, głaskanie i przytulanie się do odpowiednich gatunków drzew dodaje sił, pobudza organizm (substancje zawarte w liściach, kwiatach i korze mają właściwości bakteriobójcze, przeciwbólowe i przeciwzapalne).
Choreoterapia – terapia tańcem i ruchem.
Aromaterapia (zapachoterapia) – kuracja z wykorzystaniem olejków eterycznych i innych substancji zapachowych do poprawy psychicznego lub fizycznego samopoczucia.