Ideą gospodarstw edukacyjnych jest popularyzacja rolniczego oblicza wsi i nadanie mu właściwej rangi społecznej w dobie spadku znaczenia rolnictwa i coraz bardziej uprzemysłowionego charakteru produkcji rolniczej. Gospodarstwa edukacyjne to:
- gospodarstwa skupione na edukacji dzieci szkolnych, mające na celu przybliżenie życia w gospodarstwie rolnym, wiedzy o pochodzeniu żywności i zapewnieniu kontaktu z naturalnym wiejskim otoczeniem;
- gospodarstwa oferujące wizyty edukacyjne w gospodarstwie rolnym ze specjalnym programem zajęć i warsztatów wspomagających terapię i rozwój psychofizyczny dzieci z różnymi dysfunkcjami, w tym trudności w uczeniu się, brakiem koncentracji czy nadpobudliwością.
Ogólnopolska Sieć Zagród Edukacyjnych (OSZE) jest projektem realizowanym przez Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie oddział w Krakowie we współpracy z wojewódzkimi Ośrodkami Doradztwa Rolniczego na zlecenie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Pomysł stworzenia sieci agroturystycznych gospodarstw edukacyjnych swym początkiem sięga 2011 roku. Na potrzeby realizacji ogólnopolskiego projektu zostało zdefiniowane pojęcie gospodarstwa edukacyjnego oraz stworzona marka w postaci nazwy „Zagroda edukacyjna”. Indywidualne gospodarstwa prowadzące działania edukacyjne, zostały zrzeszone w sieci pod jedną wspólną nazwą. Decyzją Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej od 2014 roku ochrona prawna obejmuje: znaki słowne - Zagroda Edukacyjna, Ogólnopolska Sieć Zagród Edukacyjnych oraz znaki słowno-graficzne.
Istotą funkcjonowania gospodarstw edukacyjnych jest przybliżenie społeczeństwu procesów zachodzących w naturalnym środowisku gospodarstwa wiejskiego. Obiekt powinien posiadać w zasobach gospodarstwa zwierzęta oraz uprawy rolnicze służące do prezentacji dla grup dzieci i młodzieży przyjmowanych w ramach prowadzonych programów szkolnych i pozaszkolnych, bądź udostępnianych jako atrakcja turystyczna dla rodzin z dziećmi i dorosłych podróżujących indywidualnie.
Zagroda edukacyjna to przedsięwzięcie:
- zlokalizowane na obszarach wiejskich;
- prowadzone przez mieszkańców wsi;
- przyjmujące dzieci i młodzież w ramach programów szkolnych i aktywności pozaszkolnej;
- posiadające i prezentujące zwierzęta gospodarskie albo uprawy rolnicze;
- realizujące przynajmniej dwa cele edukacyjne spośród poniżej wymienionych:
- edukacja w zakresie produkcji roślinnej;
- edukacja w zakresie produkcji zwierzęcej;
- edukacja w zakresie przetwórstwa płodów rolnych;
- edukacja w zakresie świadomości ekologicznej i konsumenckiej;
- edukacja w zakresie dziedzictwa kultury materialnej wsi, tradycyjnych zawodów, rękodzieła i twórczości artystycznej.
Przynależność do Ogólnopolskiej Sieci Zagród Edukacyjnych (OSZE) jest dobrowolna i bezpłatna. Prawo do posługiwania się nazwą oraz logotypem „Zagroda Edukacyjna” mają obiekty sprawdzone i rekomendowane przez system doradztwa rolniczego. Przystąpienie do OSZE odbywa się na podstawie kwestionariusza zgłoszenia oraz rekomendacji uprawnionego doradcy ośrodka doradztwa rolniczego. Regulamin oraz formularz zgłoszenia niezbędne do przystąpienia na www.zagrodaedukacyjna.pl.
Osobami do kontaktu w Warmińsko-Mazurskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w sprawie przyłączenia do OSZE są Maria Kapuścińska tel.665 892 311, m.kapuscinska@w-modr.pl. oraz Marta Dudek tel.665 892 846, m.dudek@w-modr.pl