wmodr.pl

WMODR >> Informacje branżowe >> Produkcja zwierzęca >> Bydło mleczne i mięsne >>

Typy użytkowe bydła

Typy użytkowe bydła

TYPY UŻYTKOWE BYDŁA

Pojęcie typ użytkowy bydła określa zespół cech anatomicznych, morfologicznych i fizjologicznych, które kwalifikują zwierzę do określonego typu użytkowego. Wyróżniamy 3 podstawowe typy użytkowe bydła:

I.    Typ mleczny
Krowa typu mlecznego charakteryzuje się budową ciała przypominającą trójkąt, którego podstawę stanowi zad z dobrze wykształconym, pojemnym wymieniem, a wierzchołek figury stanowi lekka, wydłużona głowa umiejscowiona na wąskiej i delikatnej szyi.  Klatka piersiowa o klinowatym kształcie jest długa i szeroka  (nieco szersza i głębsza w tylnej części), umiarkowanie wysklepiona. Za taką budowę klatki piersiowej odpowiada skośne ustawienie żeber i znaczne odstępy między nimi.  Ogólna budowa ciała jest kanciasta z wystającymi zewnętrznymi guzami biodrowymi i kulszowymi.  Bydło typu  użytkowego mlecznego cechuje się długimi kończynami.  Nogi powinny być  suche, szeroko rozstawione, o mocnych stawach, wysokiej piętce racicy i racicach lekko rozwartych.  Wymię szerokie i głębokie, pojemne w części tylnej powinno być wysoko zawieszone. Bydło typu mlecznego charakteryzuje się słabym umięśnieniem  oraz cienką skórą z krótką sierścią.  Jest to bydło jest o wysokim temperamencie i  intensywnej przemianie materii.  Mocno zarysowany jest dymorfizm płciowy.  Najbardziej znanymi przedstawicielami danego typu użytkowania  jest rasa: Holsztyńsko-Fryzyjska, Jersey oraz Ayrshire.

II.    Typ mięsny
Bydło typu użytkowego mięsnego cechuje budową tułowia zbliżoną do prostokąta osadzoną na krótkich nogach. Ciężka, krótka głowa osadzona na krótkiej i szerokiej szyi.  Klatka piersiowa jest  krótka, szeroka i głęboka. Kształt klatki piersiowej wynika z prawie prostopadłego ustawienia żeber w stosunku do kręgosłupa. Kościec lekki. Bardzo dobrze umięśnione łopatki oraz zad. Kłąb szeroki i równy.  Wymię krów mięsnych w porównaniu do wymion krów mlecznych jest mniejsze i gorzej zbudowane. Bydło typu mięsnego charakteryzuje się wysoką wydajnością rzeźną sięgającą 70%. Przedstawicielami typu mięsnego jest bydło ras: Limuze, Hereford, Charolaise, Aberden Angus, Piemontese, Belgijska Biało-Błękitna,


III.    Typ kombinowany
Bydło tego typu użytkowego charakteryzuje się pośrednimi cechami budowy wobec typu mlecznego oraz mięsnego.  Bydło cechuje się dobrze rozwiniętym wymieniem oraz umięśnieniem. Jednak mięśnie nie są tak wyraźnie wysklepione jak to ma miejsce w przypadku bydła mięsnego. Tułów  jest masywny, średnio długi,  szeroki oraz głęboki. Kończyny zwierząt są mocne i średnio długie. W typie użytkowym kombinowanym bydła wyróżniamy dwie podgrupy, mianowicie:
    a) użytkowanie  mięsno – mleczne –np. bydło Polskie Czarno-Białe i Polskie Czerwono-Białe,
    b) użytkowanie mleczno – mięsne – np. bydło rasy Polskiej Czerwonej,


Literatura:
Teresa Nałęcz-Tarwacka (praca zbiorowa) - Produkcja zwierzęca cz.II. Bydło i trzoda chlewna. Warszawa 2006
www.cbr.edu.pl

Opracowanie: Marcin Gołębiewski