Zdrowe gleby stanowią podstawę 95% spożywanej przez nas żywności i odpowiadają za 25% całej bioróżnorodności naszej planety. Zdrowe gleby, będące największym ekosystemem lądowym w UE, podtrzymują funkcjonowanie wielu sektorów gospodarki, podczas gdy ich degradacja generuje niewspółmierne koszty środowiskowe i ekonomiczne. Ogromnym zaniechaniem byłoby nie wdrażanie praktyk zarządzania, które podtrzymują i wzmacniają zdrowotność gleb i różnorodność biologiczną. Zatrzymanie i odwrócenie obecnych tendencji w zakresie degradacji gleby jest zatem kluczowe dla zapewnienia zdrowych i odpornych ekosystemów glebowych w celu utrzymania bezpieczeństwa żywnościowego opartego o produkty wysokiej jakości i wartości odżywczej.
Aby czerpać korzyści ze zdrowych gleb dla ludzi, żywności, przyrody i klimatu koniecznym jest rozwiązanie problemu dotyczącego spadku żyzności gleb czyli zdolności do zaspokajania potrzeb życiowych roślin co przekłada się na ich wzrost, rozwój a w następstwie na plonowanie. Takie zadanie ma przed sobą biologizacja. W przypadku rolnictwa oznacza ona operowanie głównie biologicznymi czynnikami plonotwórczymi takimi jak komposty, obornik, biopreparaty, racjonalne płodozmiany, fitomelioracje, wysokoplenne odmiany odporne na agrofagi, retencja azotu biologicznego z roślin motylkowych, w celu wyprodukowana wspomnianych zdrowej żywności i ochrony środowiska. Jedną z metod stosowanych w biologizacji rolnictwa jest probiotechnologia.
Probiotechnologia jest naturalną technologią opartą na kompozycjach pożytecznych mikroorganizmów, która w praktyce nawiązuje do metod wykorzystywanych przez rolników i przetwórców od wielu setek lat m.in. w wytwarzaniu piwa, wina, sera, kiszonek, chleba na zakwasie, kwaśnego mleka, czy fermentowanych na zimno wędlin. Wśród zabiegów agrotechnicznych takich jak orka, płodozmian i wzbogacanie gleby w masę organiczną, aplikacja do gleby pożytecznych mikroorganizmów najszybciej poprawia jakość gleb. Gdy do tego dodamy inne naturalne metody wykorzystywane w uprawie gleby jak chociażby stosowanie dobrze przefermentowanej gnojowicy i obornika otrzymamy swoistą metodę inokulacji gleby pożytecznymi mikroorganizmami.
Preparaty probiotyczne zapewniają poprawę żyzności gleby, w której zachodzą intensywne procesy próchnicotwórcze, w wyniku których gleba wzbogacana jest o korzystne składniki pokarmowe. Oprócz poprawy struktury gleby probiotyki wpływają korzystnie na rozkład resztek pożniwnych, kondycję i zdrowie roślin, a także na lepsze przyswajanie nawozów a tym samym zmniejszenie ilości ich stosowania. Kompozycje pożytecznych mikroorganizmów mogą wykazywać właściwości probiotyczne, przeciwutleniające, jak również bakterio i fungistatyczne wobec patogenów i niepożądanych szczepów mikroorganizmów. Ich szczególną zaletą jest to, że nie wymagają okresu karencji i prewencji oraz fakt, że wspierają likwidację przyczyn rozwoju wielu chorób roślin i zwierząt. Niewątpliwie jest to alternatywa dla stosowania środków chemicznych w rolnictwie, która skutecznie pozwala zmniejszyć presję chemizacji na środowisko naturalne i likwidować przyczyny degradacji środowiska
a nie kosztotwórczo maskować objawy.
W roku 2022 Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doradztwa Rolniczego z siedzibą w Olsztynie w partnerstwie z ProBiotics Polska oraz dzięki uprzejmości współpracujących gospodarstw rolnych założyli 8 demonstracji na terenie województwa. Celem demonstracji jest upowszechniania dobrych praktyk rolniczych służących zwiększeniu poziomu żyzności gleb bądź też ograniczeniu jej degradacji przy zastosowaniu priobiotechnologii wykorzystującej pożyteczne mikroorganizmy. Przybliżona lokalizacja gospodarstw zobarazowana jest na poniższej mapie.
Demonstracje realizowane będę w następujących etapach:
- pobranie prób i przeprowadzenie badań glebowych
- analiza wyników badań glebowych
- opracowanie metodyki pod uprawę
- dobór i zastosowanie odpowiednio dobranych preparatów probiotycznych
- pobranie prób i przeprowadzenie badań glebowych
- przeprowadzenie spotkania / szkolenia terenowego dla rolników na prowadzonych demonstracjach.