wmodr.pl

WMODR >> Aktualności >> Informacje >>

Opakowania po środkach ochrony roślin stosowanych w rolnictwie – odpady wymagające szczególnego zagospodarowania

Data utworzenia: 14-05-2025

Opakowania po środkach ochrony roślin stosowanych w rolnictwie – odpady wymagające szczególnego zagospodarowania

Zgodnie z ustawą z dnia 13 czerwca 2013 roku o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi puste opakowania po środkach ochrony roślin opatrzone są kodem 15 01 10*. Taki kod umieszcza się na etykiecie opakowań, które zawierają pozostałości substancji niebezpiecznych lub są nimi zanieczyszczone. Oznacza to, że puste opakowania po środkach ochrony roślin i innych produktach niebezpiecznych, nawet jeżeli są opróżnione, trzykrotnie wypłukane oraz suche, stanowią odpad niebezpieczny, który należy w odpowiedni sposób przechowywać, transportować i zagospodarować. Etykieta środka ochrony roślin określa sposób postępowania z pustym opakowaniem po nim. Jeżeli na etykiecie produktu znajduje się minimum jeden z piktogramów ostrzegawczych, oznaczający środki ochrony roślin toksyczne i bardzo toksyczne dla organizmów wodnych lub ludzi oraz środki niebezpieczne, wykorzystywane w rolnictwie, to zgodnie z polskim prawem, opróżnione i wypłukane opakowanie należy właściwie zagospodarować, co oznacza oddanie go do punktu sprzedaży.

Opakowań po środkach ochrony roślin nie wolno spalać, wyrzucać do pojemników na odpady komunalne czy też wykorzystywać ponownie do przechowywania innych substancji. Prawidłowe postępowanie z takimi opakowaniami oznacza konieczność przekazania ich do specjalnych punktów odbioru. Każdy punkt sprzedaży środków ochrony roślin jest prawnie zobowiązany bezpłatnie przyjąć opakowania po zużytych produktach, a ich producenci i importerzy zobligowani są do zorganizowania systemu zbiórki, przechowywania oraz utylizacji. Zgodnie z prawem użytkownik nie ma obowiązku okazywania dowodu zakupu środków ochrony roślin podczas zwrotu opakowań. W związku z tym takie opakowania można zwrócić w dowolnym punkcie sprzedaży. Dobrą praktyką jest przekazywanie ich do sklepu, w którym wcześniej zakupiono środki ochrony roślin. Od 2004 roku nadzór nad zbiórką opakowań po środkach ochrony roślin sprawuje opracowany przez Polskie Stowarzyszenie Ochrony Roślin (PSOR) system, który umożliwia bezpłatny zwrot pustych opakowań na terenie całego kraju, przez cały rok w bezpieczny dla środowiska sposób, działający zgodnie z ideą gospodarki o obiegu zamkniętym.

Czystość opakowań po wykorzystanych środkach ochrony roślin jest warunkiem niezbędnym do przyjęcia ich przez punkt sprzedaży. Najważniejszym źródłem informacji o produkcie jest etykieta, która zawiera informacje o toksyczności produktu oraz zalecenia dotyczące postępowania z opakowaniem. W związku z tym istotne jest, aby zwracane opakowanie było opatrzone widoczną etykietą. Punkt sprzedaży nie przyjmie opakowań, w których może zalegać produkt, dlatego należy je umyć podczas przygotowywania oprysku. W celu dokładnego wypłukania zawartości, opróżniony pojemnik napełnia się wodą do około ¼ objętości, zakręca i energicznie wstrząsa. Popłuczyny trzeba wlać do zbiornika opryskiwacza. Taki cykl mycia należy wykonać trzykrotnie, a następnie osuszyć i zakręcić opakowanie. Płukanie opakowań jest uzasadnione ekonomicznie, gdyż pozwala wykorzystać cały zawarty w opakowaniu środek. W niewypłukanym opakowaniu może pozostać nawet do 5% produktu.

Sprzedawca przyjmujący puste opakowania po środkach ochrony roślin nie ma obowiązku wystawiania zwracającym potwierdzenia ich odbioru. Wzór formularza zwrotu odpadu można bezpłatnie pobrać ze strony internetowej systemu PSOR (https://systempsor.pl/wp-content/uploads/2017/03/karta.png) i poprosić sprzedawcę o jego wypełnienie. Dokument ten będzie stanowił potwierdzenie, że z opakowaniem postąpiono w sposób prawidłowy i zgodny z prawem, co jest szczególnie ważne podczas kontroli prowadzonej przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Państwową Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa czy Państwową Inspekcję Ochrony Środowiska.

Puste opakowania, które użytkownicy przekazują do punktów sprzedaży są odbierane przez operatora systemu PSOR i transportowane w celu ich zagospodarowania. Odpady opakowaniowe poddawane są procesom recyklingu oraz utylizacji zgodnym z wymogami prawnymi i środowiskowymi, co pozwala na bezpieczne przywracane ich do obiegu oraz ponownie wykorzystanie. Otrzymane podczas odzysku surowce wtórne można zastosować jedynie do produkcji elementów, które nie mają kontaktu z ludźmi, zwierzętami czy żywnością. Materiał pochodzący z recyklingu opakowań wykorzystywany jest na przykład do produkcji rur osłonowych do światłowodów. Inne sposoby utylizacji odpadów opakowaniowych po środkach ochrony roślin, takie jak odzysk energetyczny, stosowane są w ostateczności. Energia pozyskana w ten sposób wykorzystywana jest do rożnych procesów technologicznych zastępując zużycie węgla, ropy, gazu.

Należy pamiętać, że niezgodne z prawem gospodarowanie zużytymi opakowaniami po środkach ochrony roślin wiąże się z poważnymi konsekwencjami finansowymi. Samodzielna utylizacja takich odpadów jest zabroniona. Spalenie ich czy umieszczenie wraz z odpadami komunalnymi jest surowo karane. Niewłaściwe postępowanie z tego typu odpadami powoduje skażenie środowiska oraz niesie ze sobą wystąpienie zagrożenia życia i zdrowia osób mających z nimi kontakt. Pustych opakowań po środkach ochrony roślin nie należy również używać ponownie do innych celów z uwagi na możliwość obecności pozostałości pestycydów.

Źródło: Polskie Stowarzyszenie Ochrony Roślin, opracowanie własne
Opracowanie: Małgorzata Borowska