Pojęcie „chwast” nie jest zwrotem botanicznym, takim jak bylina czy roślina jednoroczna, To co uznamy, że jest chwastem, jest względne. Zasadniczo chwastem jest każda roślina, która w danej uprawie jest niepożądana. Jednakże gatunki, które pospolicie nazywane są chwastami łączy kilka wspólnych cech. Są to rośliny pionierskie, czyli te, które wyrastają najszybciej w momencie pojawienia się kawałka odsłoniętej gleby. Aby sprostać temu zadaniu, rośliny te muszą szybko rosnąć, produkować liczne, niewielkich rozmiarów nasiona, które łatwo się rozprzestrzeniają, i zachowują zdolność kiełkowania przez wiele lat – czyli muszą być ekspansywne. W przyrodzie rośliny, które posiadają takie cechy, są bardzo potrzebne, gdyż pomagają szybko zagospodarować odsłonięty kawałek ziemi, aby zapobiec erozji oraz żeby zmienić go na bardziej sprzyjający dla roślin o większych wymaganiach. Dla rolnika pewien stopień zachwaszczenia też powinien być akceptowalny.
Chwasty:
• zmniejszają parowanie z wierzchniej warstwy gleby, redukcją szybkość wiatru, a w okresie zimy pomagają zatrzymać większą ilość śniegu;
• rozluźniają głębsze warstwy gleby, transportują z głębszych warstw gleby niedostępne dla roślin uprawnych składniki pokarmowe;
• poprawiają warunki powietrzno-wodne w podłożu, co ułatwia wzrost systemu korzeniowego roślin uprawnych;
• są siedliskiem i źródłem pożywienia dla pożytecznych z punktu widzenia rolnictwa owadów bądź innych zwierząt;
• tworzą bioróżnorodność, dzięki czemu zajmowany przez uprawy ekosystem jest stabilniejszy.